Seçmenin oy kullanma işlemini gerçekleştireceği 6 adım şöyle:
1- Vatandaşlar ilk olarak nerede ve hangi sandıkta oy kullanacağını öğrenecek. Bu bilgileri içeren seçmen bilgi kağıdı eline ulaşmayanlar, YSK’nin internet sitesinden, e-devlet kapısından veya Seçmen Sorgulama mobil uygulamasından oy kullanacağı yer ve sandık numarasını öğrenebilecek.
2- Seçmenlerin oy verme günü yanına Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan, Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, geçici kimlik belgesi, nüfus cüzdanı, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki bir belgeyi yanında bulundurması gerekecek.
Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olmayan resimli ve resmi bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için, bu belgelerin yanında ayrıca seçmen bilgi kağıdını veya nüfus müdürlüklerince verilmiş nüfus kayıt örneğini ibraz etmesi şart olacak. Bu belgelerden birini vermeyen seçmen oy kullanamayacak.
3- Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Bu tür cihazların oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılması gerekecek.
4- Seçmenler, birleşik oy pusulalarında tercih ettiği cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak veya bağımsız aday için ayrılan bölümden dışarı taşırmadan “TERCİH” veya “EVET” mührünü basarak oyunu kullanacak.
5- Oyun geçerli sayılması için “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında oy pusulalarının herhangi bir yerine imza atılmaması, işaret konulmaması, birleşik oy pusulalarının düzgün bir şekilde katlanıp zarfa koyulması gerekecek. Zarfa pusulalar dışında bir şey konulmayacak.
6- Seçmen, zarfı sandığa attıktan sonra sandık seçmen listesinde adınının bulunduğu yerin karşısına imza atacak.
Sandık kurulunun görevleri
Öte yandan, seçim sabahı, sandık kurulu başkanı, memur üye ve son seçimde en çok oyu almış 5 siyasi parti temsilcisinden oluşan sandık kurulu saat 07.00’de oy verme yerinde bir araya gelecek. Sandık kurulu ilk olarak ant metnini okuyacak ve başkan tarafından oy sandığı mühürlenecek. Daha sonra sarı renkli oy zarfları sayılacak, oy pusulalarının bulunduğu paketler açılacak ve zarflar ile oy pusulalarının arka yüzlerine mühür basılacak.
Hazırlıklar 07.00-08.00 saatlerinde tamamlanacak, oy verme işlemi 08.00’de başlayacak ve saat 17.00’ye kadar sürecek.
Saat 17.00 itibarıyla sırada bekleyenler varsa, bu kişiler sandık kurulu başkanınca sayılıp oy vermeleri sağlanacak.
Sandık kurulu görevlisi, seçmenin kimliğini alarak sandık seçmen listesinde ismini bulacak ve kontrollerini yaptıktan sonra Cumhurbaşkanı Seçimi birleşik oy pusulası ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi birleşik oy pusulası ile zarf ve mührü vererek kabinde oyunu kullanmasını isteyecek.
Sandık Kurulu Başkanı, kullanılan oyun geçersiz sayılmaması için, zarfın içine başka bir materyal atılmaması, pusulaların ve zarfın üzerine işaret konulmaması yönünde seçmeni uyaracak ve ikinci bir oy pusulası verilmeyeceğini belirtecek.
“Bir seçmen birden fazla engelliye yardım edemeyecek”
Görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar o seçim çevresi seçmeni olan ve o sırada sandık çevresinde bulunan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilecek. Bir seçmen birden fazla engelliye yardım edemeyecek. Sandık kurulu başkan veya üyeleri, engelli seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremeyecek, oy kullanma sırasında yardım edemeyecek.
Sandıklar kapandıktan sonra oy sayımına geçilecek. İlk olarak cumhurbaşkanı seçimi oyları, ardından milletvekili seçimi oyları sandık kurulunun siyasi parti temsilcisi üyeleriyle beraber sayılacak. Sonuçların tutanağa bağlanmasının ardından, sandık kurulu başkanınca kurayla iki siyasi partili üye belirlenecek ve oylar ilçe seçim kuruluna götürülecek.
Birinci Sırada : Cumhur İttifakı Adalet ve Kalkınma Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi,
İkinci Sırada : Hür Dava Partisi
Üçüncü Sırada : Vatan Partisi
Dördüncü Sırada : Halkların Demokratik Partisi
Beşinci Sırada : Bağımsız Türkiye Partisi
Altıncı Sırada : Millet İttifakı Cumhuriyet Halk Partisi, İyi Parti ve Saadet Partisi
olarak belirlendi.
Seçmen nasıl oy kullanacak?
Oy kullanmaya giderken yanınıza TC kimlik numarası taşıyan Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya resmi soğuk damgalı, resimli olan ve kimlik yerine geçen resmi belgelerden (Pasaport, basın kartı vs.) biri bulundurulmalı.
Seçmen, kendisine verilen zarfların üzerinde YSK amblemi ve iki adet mühür, oy pusularında ise YSK fligranı ve bir adet mühür olduğuna dikkat etmeli. Bu özellikleri barındırmayan oylar geçersiz sayılacaktır.
Sandık kurulu başkan ve üyeleri hiçbir gerekçeyle seçmenle birlikte oy kullanma alanına giremez. Engelli seçmenler gerekirse ya yanında bulunan akrabalarından birinin, ya da tercih edecekleri başka bir seçmenin yardımıyla oy kullanabilir.
Milletvekili seçimleri pusulasında eğer bir ittifaka oy verilecekse; ittifak alanı içinde birden çok mühür vurulursa ya da tek mühür olsa dahi bu mühür iki partiyi birden kapsayacak şekilde vurulursa oylar ‘ittifak oyu’ olarak yazılıp daha sonra YSK tarafından ilgili partilere oransal dağıtımı yapılacaktır.
İttifak alanında bir partiye ayrılan sınırlar içerisinde birden çok mühür vurulması, ya da bu alana tek mühür vurulması halinde oylar ilgili partiye yazılacaktır.
Oyunuzun geçerli olması için;
Sandık kurulunun verdiği zarf ve oy pusulası ile mührü kullanın.
Mührü sıranın üstüne basarak deneyebilirsiniz. Basmayı düşündüğünüz alandan fazlaca taşırmayın.
Mühürde EVET ya da TERCİH yazabilir, geçerlidir.
Yanınızda kalem bulundurmayın veya pusula ve zarfa hiçbir işaret koymayın.
Kabinde fotoğraf çekmeyin.
Sıra beklememek için, ya 08.00’de ya da 15.00’ten sonra oy verme yerinde bulunun.
Kağıt ya da zarfı yırtmayın. Parçası koparsa geçersiz olur.
Acele etmeyin, göz yanılması oalbilir. Emin olduktan sonra yuvarlağın içine mührü tam olarak basın. Okunuyorsa tekrar basmayın. İkinci bir pusula verilmeyecektir.
Seçmenin hakları
Seçmenler, kendi oy kullandığı sandık çevresinde kendisine ayrılacak bir yerde açık oy sayımını izleme hakkına sahiptir. Seçmen, burada bir usulsüzlük tespit ederse, siyasi partilerin müşahitlerine başvurabilir.
Oylama veya sayım esnasında bir usulsüzlükle karşılaşılması halinde seçmenin sandık kuruluna itiraz hakkı bulunmaktadır. Uyarı, hem sözlü hem yazılı olarak yapılabilir. İtiraz halinde tutanak tutularak sandık kuruluna imzalatılabilir. Eğer sandık kurulu itiraz tutanağını imzalamıyorsa şahitlere imzalatılarak seçim sandığı çevresindeki avukatlara başvurulabilir.
Müşahitler siyasi sembol taşıyamaz
Sabah 07.00’da oluşturulacak sandık kurulunda görevlilerden birinin eksik olması halinde, bu sırada sandık çevresinde bulunan müşahitlerden biri sandık kurulu üyesi olarak atanabilir. Bu nedenle müşahitlerin saat 07.00’dan önce, olabilecek en erken saatte sandık çevresinde bulunması gerekir.
Müşahitler seçim günü yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını, sadık başından ayrılmaya gerek kalmayacak biçimde hazır etmelidir.
Müşahitler, elektriklerin kesilmesi ihtimaline karşı el feneri, telefon şarının bitmesi ihtimaline karşı yedek şarj bataryası, kalem ve kağıt gibi ihtiyaçları yanında bulundurmalıdır.
Seçim günü sandığa giderken müşahitlerin, seçim yasakları başladığı için görünür yerinde herhangi bir siyasi sembol taşıması yasaktır.
OY VERME SAATLERİ TÜRKİYE GENELİNDE 08.00-17.00 SAATLERİ ARASINDADIR.