Şanlıurfa son 1 ay içerisinde değerleri 20 bin lira ile 1 milyon lira arasında değişen 30’a yakın yarış atı ‘Batı Nil’ virüsü sonucunda öldü. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Türkiye Yarış Atı Yetiştiricileri ve Sahipleri Derneği 2’inci Başkanı Şükrü Turgay Kop şunları söyledi:
Ölümlere neden olan sivrisineğin adı Culex Pipiens. Hastalık ilk olarak 18 yıl önce Fransa, İsrail ve ABD’de insanlarda görüldü. Şanlıurfa at yetiştiriciliği için çok önemli bir il konumunda. Ölen atların çoğu önümüzdeki yıl parkelere çıkacak taylardan oluşuyordu. Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri olaya müdahale ediyor. Konuya acil teşhis koyup önlem almamız lazım. Aksi takdirde önümüzdeki yıl yapılacak enternasyonel yarış ülkemizde yapılmaz. Geçen yıl Adalar’da ölen atlarla ilgili geç bildirimler olduğu için yarışlar bu yıl yapılmadı. Yabancı ülkelerden atlar hastalık kapar kaygısıyla gönderilmedi. Ölen atlardan alınan numeneler Ankara Etlik’de bulunan doping laboratuvarında inceleniyor
BATI NİL VİRÜSÜ NASIL BULAŞIYOR?
Ölümlerin pamuk tarlalarına atılan tarım ilaçlar, sıcak hava ile kurutulmayan su birikintilerinden kaynaklandığı düşünülüyor. Milyonluk atların kabusu olan sivrisineklerden bulaşan virüs ölümlerinin son günlerde artması üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı olaya el koydu. Daha çok sivrisinekler ve kargalar aracılığıyla bulaşan virüsün, ılıman ve tropik iklimlerde sık görüldüğünü belirten uzmanlar, “Tüm memeli hayvanlara ve insanlara bulaşabiliyor. 2 – 8 gün süren bir yumurtlama periyodunun ardından kendini yüksek ateş, bulantı, ağrı olarak hissettiren hastalık, ağır vakalarda ise hastayı yarı koma haline sokuyor
EN ÇOK NERELERDE GÖRÜLÜYOR?
Sineğin daha çok Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde etkin olduğunu belirten Kop sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu sivrisinek sıcak havalarda ortaya çıkar. Su birikintilerinin olduğu yerlerde ürer ve yaşarlar. Ölümlerin en önemli nedenlerinden biri de pamuk toplama dönemi olması. Pamuklara konan sinekler toplama sırasında uçunca ahırlara yöneliyor. Şanlıurfa at yetiştiriciliği için çok önemli bir bölge. Bu sineklerin yaşama ve beslenme ortamlarını yok etmek en önemli adım olacaktır. Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri bölgede ciddi önlemler almalı. Ölen atlardan alınan numeneler gerekirse yurtHerkes merak ediyordu: O atlar bu yüzden ölmüş dışına gönderilmeli. Ahırlar izole edilmeli. Bir atın sahaya gelme maliyeti yaklaşık 150 bin TL. Bu taylar önümüzdeki yıl parkelere çıkacaktı. Yarışlarda elde edeceği başarılar ile fiyatları milyon dolarları bulacaktı. Culex Pipiens adlı sineğin yaşam ortamını yok etmek lazım”
DİĞER ATLARIN DURUMU NASIL?
Türkiye Yarış Atı Yetiştiricileri ve Sahipleri Şanlıurfa Dernek Başkanı Yakup Elğaç ise Hürriyet’e yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Ölümlerin yüzde 90 pamuk tarlalarına atılan tarım ilaçlarından kaynaklanabileceğini düşünüyorum. Bazı atlar yapılan müdahaleler sonucunda normale döndü. Ölen atlardan kan örnekleri alındı. Ancak bizim ilk bulgularımız, uzmanların söyledikleri pamuk tarlasına atılan tarım ilaçlarından dolayı oluşan sivrisinekler. Pamuk tarlalarının yoğun olduğu bölge olan Suruç’ta ölümlerin çok olması akla ilk olarak bu ihtimali getiriyor. Pamuk toplama dönemi olduğu için, toplarken sinekler uçuyor. Bakanlığa bağlı ekipler yoğun bir çalışma yürütüyor. Hasta atlar var. Bunlara müdahale ediliyor. Bazı atlar normale döndü. Serumlar ve antibiyotikler veriliyor. At çiftliklerinin bulunduğu köylerde görevli arkadaşlar gerekli olan her şeyi yürütüyor.”
YETKİLİDEN AÇIKLAMA
Atçılığın önemli merkezlerinden Şanlıurfa’da, çok sayıda atın “Batı Nil virüsü” nedeniyle öldüğünün tespit edilmesinin üzerine çiftliklerde ilaçlama yapıldı. Tarım ve Orman İlçe Müdürü Mehmet Murat Yahlizade, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir süredir yürüttükleri çalışmalarda hastalığın yayıcısının sivri sinek olduğunu belirlediklerini ifade ederek, “Suruç Kaymakamı ve Belediye Başkan Vekili Tarık Açıkgöz’ün öncülüğünde, müdürlüğümüz, il halk sağlığı ve belediye ekipleriyle at çiftçilerimizi ilaçlamaya devam ediyoruz. Amacımız bu vektörün yapmış olduğu etkiyi yok etmek.” dedi.
Yetiştiricilerin de bu anlamda dikkatli olmasını isteyen Yahlizade, vatandaşların bireysel olarak da belli sürelerle bu anlamda bakım yapması gerektiğini sözlerine ekledi.
Daha önceki yıllarda Türkiye’de canlar alan ve geçen ağustosta Atina’da 2 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan Batı Nil virüsü son olarak Şanlıurfa’da görüldü. Olayın duyulmasının ardından sosyal medya üzerinden hasta atlarının görüntülerini paylaşan Şanlıurfalı atçıların ardından Bursa’nın Karacabey ilçesinde atları bulunan atçılar da aynı sebepten dolayı kısa süre önce atlarının öldüğü bilgisini paylaştı.
Öte yandan, Sırbistan’da Batı Nil virüsü nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının, yıl başından 16 Ekim’e kadar 36’ya yükseldiği açıklanmıştı.