Kiev Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği’nden yapılan açıklamada, “Ukrayna’dan küçükbaş canlı hayvan ithalatında, hayvanların teslimi, mal ve nakliye bedelinin ödenmemesi, karantina sırasında hayvanların telef olması, kontrol belgesinin geç düzenlenmesi, Türk gümrüklerinde yapılan kontroller sırasında küpe numaralarındaki farklılık sonucu hayvanların mahrecine iade edilmesi gibi konularda mağduriyetlerin yaşandığına dair, müşavirliğimize yoğun başvurular yapılmaktadır” denildi.
Çiftlikleri olmayan aracıların, Ukraynalılara ait çiftliklerdeki hayvanları kendilerine aitmiş gibi gösterdiği belirtilen açıklamada şöyle denildi, “Resmi olmayan yollardan alıcıların çiftliklere ortak yapıldığı veya belirli sayıda hayvan yetiştirildikten sonra teslim edilmek üzere alınan ödemelerin yanı sıra, hayvanların bakımı için ilave ücret talebinde bulunulduğu, birden fazla firma ile anlaşma yapan aracı veya üreticilerin taahhütlerini yerine getirmediği belirlenmiştir.”
Açıklamada ayrıca, Ukrayna’dan küçükbaş hayvan ihracatında gerekli olan belgelerin tamamlanmadığının veya legal olmayan yollara başvurulduğunun, tarafların mutabık kaldıkları özelliklerde hayvanların gönderilmediğinin, başka hayvanlara ait küpelerin ihraç edilen hayvanlara takıldığının, Türk gümrüklerinde yapılan denetimlerde usulsüzlükler tespit edilmesi nedeniyle hayvanların mahrecine iade edildiğinin, nakliyelerde yükleme veya gümrükte taahhüt edilen ödemenin sürekli olarak ötelendiğinin, hatta hayvanların tesliminden sonra nakliyecinin alıcı ile satıcı arasında bırakıldığının tespit edildiği kaydedildi.
Kiev Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği’nin açıklamasının devamı şöyle:
“Öte yandan, son iki ayda Ukrayna’dan ülkemize ihraç edilen damızlık koyunların gümrüklerde yapılan kontrollerinde küpe numarası doğru olmayanlar Ukrayna’ya tekrar iade edilmiştir. Ukrayna mevzuatı çerçevesinde geri gelen hayvanlar için Ukrayna makamları tarafından talep edilen test ve analiz ücretlerinin yüksek olması nedeniyle, ihracatçı firma tarafından söz konusu dokümanların temin edilmemesi sonucu hayvanların itlaf edilmesine, Ukrayna’da başta hayvan hakları savunucuları olmak üzere, kamuoyu tarafından büyük tepki gösterilmektedir.
“Bu çerçevede, Ukrayna’dan yapılacak küçükbaş canlı hayvan ithalatında vatandaşlarımızın mağdur olmamaları açısından, öncelikle Müşavirliğimiz sitesinde yer alan ‘Ukrayna Canlı Hayvan ve Et Raporu’nu okumaları, hayvanların bulunduğu çiftlikleri bir tercüman ile birlikte gezilerek bilgi toplamaları, hukuki yardım alarak hayvanların gerçek sahipleri ile imzalanacak sözleşmede, malın teslimi, ödeme vb. hususların ayrıntılı olarak belirtilmesinin yanı sıra, ihracat için gerekli olan belgelerin eksiksiz olarak temini ile hayvanların Ukrayna gümrüğünden çıkışına kadarki işlemlerin ihracatçı firmanın sorumluluğunda olduğuna dair hüküm bulundurmaları, sözleşme olmadan karşılıklı güvene dayalı hareket etmemeleri önem arz edilir.”
Ukrayna’da küçükbaş hayvan çiftliği sahibi olan Mehmet Eren ise, DHA’ya yaptığı açıklamada, “Ukrayna genelinde çok az damızlık küçükbaş hayvan çiftliği bulunuyor. Dolayısıyla hayvanlar farklı çiftliklerden toplanıp ihracata hazırlanıyorlar” dedi.
Hayvanlarla ilgili Türkiye’deki çiftçilerin yeteri kadar bilgilendirilmediklerini belirten Eren, “Hayvanların damızlık özellikleri ve doğum oranları konusunda yanlış bilgilendirmeler var. Romanov koyununun gebe kalma, hamilelik ve doğum sonrası emzirme süresi sekiz aydır. Dolayısıyla iki yılda üç defa doğum yapar. Fakat yılda iki defa doğurdukları yönünde yanlış bilgilendirme yapılıyor. Diğer bir önemli konu ise Romanov koyunlarının her seferinde 4-5 koyun yavrulamadıkları. Romanov koyunları ortalama 2-3 yavru doğururlar. İstisna olarak 4-5 yavru alınabilir fakat her seferinde bu imkansızdır” dedi.
Ukrayna’da küçükbaş hayvan ithalatında ihracatçı ve ithalatçı şirketler arasındaki kontratların yetersiz olduğunun da altını çizen Eren, “Bekleme, sevkiyat süreleri ve yolda meydana gelebilecek hayvan ölümleriyle ilgili maddeler mutlaka kontratlara eklenmeli” uyarısında bulundu.